Het orthomoleculaire concept binnen de geneeskunde
Het orthomoleculaire concept binnen de geneeskunde
De term orthomoleculair, ooit geïntroduceerd door tweevoudig Nobelprijswinnaar Linus Pauling, verwijst naar het streven naar een optimale moleculaire omgeving in het lichaam – door stoffen die van nature in het menselijk lichaam voorkomen, in optimale concentraties aan te bieden. In de praktijk betekent dit: het gericht inzetten van nutriënten zoals vitaminen, mineralen, sporenelementen, vetzuren, aminozuren en fytonutriënten om fysiologische functies te ondersteunen, metabole ontsporingen te voorkomen of corrigeren, en herstelprocessen te optimaliseren.
Orthomoleculaire geneeskunde is geen alternatieve geneeskunde
Het orthomoleculaire concept past perfect binnen de hedendaagse beweging naar precision medicine, lifestyle medicine en preventieve geneeskunde. Het richt zich niet op de behandeling van symptomen, maar op het versterken van biochemisch evenwicht, mitochondriale veerkracht, immuunmodulatie en inflammatoire regulatie – allemaal processen die aan de basis liggen van zowel gezondheid als ziekte.
In het Linus Pauling Preventiecentrum passen wij het orthomoleculaire concept niet als alternatief model toe, maar als essentieel onderdeel van medisch handelen:
– In de opvolging van cardiovasculaire risico’s (bvb. homocysteïne, magnesium, omega-3-index)
– In de metabole zorg bij prediabetes, insulineresistentie of NAFLD
– Bij het ondersteunen van immuunfunctie, cognitieve gezondheid of hormonale balans
– Als aanvullende strategie bij verouderingsvertraagde interventies (biogerontologie)
Een medisch concept dat aansluit bij preventie, personalisering en precisiegeneeskunde
Het orthomoleculair concept behoort niet tot één of andere alternatieve vorm van geneeskunde maar is een noodgedwongen wetenschappelijke visie binnen de geneeskunde. Wat vandaag in de publieke opinie vaak onder “orthomoleculaire geneeskunde” wordt begrepen, is helaas dikwijls een onsamenhangend geheel van adviezen, supplementen en dogma’s die niet altijd evidence-based zijn. Die vertekening doet afbreuk aan het orthomoleculaire concept zoals het oorspronkelijk bedoeld is: als een wetenschappelijk onderbouwde benadering die in de medische praktijk thuishoort, en die zich laat toetsen aan dezelfde kwaliteitscriteria als elke andere medische interventie.
Orthomoleculair denken betekent:
– Het erkennen van de rol van micronutriënten in biochemische en epigenetische regulatie
– Het gebruik van nutritionele labodiagnostiek met vermelding van de epidemiologische gezondheidsdrempels als risicofactor voor chronische aandoeningen.
– Het personaliseren van interventies op basis van genetische, epigenetische, metabole en levensstijlfactoren
– Het rationeel inzetten van suppletie wanneer klinisch geïndiceerd – net zoals men dat zou doen met een farmacon
Een pleidooi voor integratie in de reguliere praktijk
Het is tijd om het orthomoleculaire concept te bevrijden uit de alternatieve sfeer waarin het onterecht werd ondergebracht. Het niet toepassen van nutritionele correctie wanneer een tekort klinisch aantoonbaar is, of het negeren van nutritionele factoren bij chronische ziekten, is eerder een tekortkoming van de huidige praktijk dan een gevolg van een gebrek aan bewijs.
Een geneeskunde die weigert te kijken naar wat mensen voedt, is onvolledig. In die zin is het integreren van het orthomoleculaire concept in de reguliere zorg geen “alternatief denken”, maar juist een herstel van good medical practice.